Cebula (inaczej allium cepa) jest warzywem należącym do rodziny amarylkowatych (Amaryllidaceae). Cebula od wielu wieków nie jest już warzywem występującym w stanie dzikim, a jako warzywo uprawia się ją w każdym kraju świata. Sama cebula pochodzi z Azji Środkowej, zaś pierwsze wzmianki dotyczące jej uprawy i zbioru pochodzą sprzed około 5000 lat p.n.e., a rysunki cebuli znalezione zostały na wykopaliskach w Palestynie.
Cebula była i pozostaje jednym z najpopularniejszych warzyw na świecie, a jej motyw wykorzystywany był i jest w sztuce tj. na malowidłach i płaskorzeźbach egipskich sprzed co najmniej 3200 lat p.n.e, przez co możemy domyślać się, że spożywano ją często. Cebula była także regularnie uprawiana i jedzona przez starożytnych Rzymian.
Spis treści
Uprawa cebuli – na co uważać?
Lecz odkładając na bok suche informacje na temat cebuli jako warzywa, zastanówmy się nad tym czego uważać przy jej uprawie. Czy samodzielne uprawianie cebuli jest możliwe? Czy trzeba łamać szczypior cebuli? Jak to robić skutecznie i prawidłowo? Czy należy usuwać kwiatostany cebuli? Cebula składa się z bardzo skróconej łodygi czyli piętki, zaś kwiatostany wynoszone są w górę na dętych głąbikach, bardzo podobnych do liści. Głąbiki nad cebulą rozrastają się w . łodygę pozorną, czyli rurkę tworzoną przez zwinięte i skrócone liście asymilacyjne.
Częścią jadalną cebuli stanowią mięsiste pochwy liściowe koloru białego, fioletowego i żółtego, które tworzą w dolnej części rośliny cebulę, czyli organ spichrzowy. Z cebuli wyrastają także liście asymilacyjne – zielone, obłe i dęte. Mogą być one spożywane jako zamiennik liści szczypiorku. Ponadto, cebula wytwarza podziemny wiązkowy system korzeniowy sięgający od 30 do 50 cm.
Sprawdź również – Jak, kiedy i co ile sadzić cebulę dymkę na szczypior do gruntu?
Łamanie szczypioru cebuli – jak powinno wyglądać?
Cebula jest prawdziwym antybiotykiem. Zarówno w formie soku, jak i surowa cebula posiada ogrom właściwości leczniczych. Niszczy bakterie, jak i można przy jej użyciu leczyć rany, czarki, ropnie, oparzenia czy inne pęknięcia skóry. Ponadto, cebula ma przede wszystkim silne właściwości przeciwzapalne, a także wykrztuśne, gdyż ułatwia pozbywania się wydzieliny zalegającej w gardle.
Cebula usuwa z organizmu wolne rodniki, a także ma działanie przeciwgrzybiczne. Cebula w diecie pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała i detoksykacji organizmu, a także w walce z cukrzycą.
Czy usuwać kwiatostany cebuli?
Rosnący pęd kwiatostanowy cebuli może wzrosnąć nawet do 2 m wysokości. Kwiatostanem cebuli jest złożony z kwiatów barwy białej lub niebieskiej. Po zapyleniu kwiata powstają owoce – trójkomorowe torebki z dwoma trójgraniastymi, czarnymi nasionami w każdej komorze.
Czy kwiatostany należy usuwać? Według forumowiczów jednym z największych błędem jest przycinanie po przekwitnięciu całej nadziemnej części rośliny cebulowej, a więc także liści. Części te należy koniecznie zostawić. Wyciąć należy tylko kwiatostan, jak najniżej przy samej ziemi.
Sprawdź również – Uprawa ogórków na sznurkach – hodowla, jak wygląda podwiązywanie?
Łamanie szczypioru cebuli – kiedy?
Najpierw odpowiedzmy na pytanie czy należy łamać szczypior cebuli. Opinie na forum zdają się być podzielone. Niektórzy forumowicze wskazują, iż nigdy nie łamią szczypioru a ich cebula zawsze rośnie ładnie. Inni wskazują, iż szczypior sam się łamie, kiedy będzie odpowiedni czas, a samemu nigdy nie należy tego robić. Jeszcze inni forumowicze wskazują, iż łamać należy tylko ten szczypior, który ma właśnie zakwitnąć.
Ogrodnicy i działkowcy wskazują, iż cebuli pomaga się rzadko i tylko kiedy jest taka potrzeba, tzn. kiedy wrastająca cebula ruszyła, można wyrywać i łamać co drugą, celowo posadzona gęsto. Ponadto, pilnuje się by cebula nie wybijała w pędy nasienne i urywa kwiatostany. Taka wybijająca się cebula nie chce się załamywać, więc jest wyrywana do jedzenia, oczywiście póki się ją jeszcze da zjeść.
Czy trzeba łamać szczypior cebuli?
Tak jak pokazaliśmy, nie trzeba łamać szczypioru w cebuli. Pamiętajmy również, iż cebula najlepiej wzrasta na glebach dobrze przepuszczalnych, żyznych i bogatych w próchnicę. Duże znaczenie dla powodzenia uprawy cebuli będzie miał też odczyn gleby. Dlatego tak ważne jest, aby przed rozpoczęciem uprawy sprawdzić pH gleby choćby przy użyciu najprostszego pH-metru.
Cebula będzie najlepiej wzrastać w glebie o pH pomiędzy 6,5 do 7,0. Glebę o odczynie pH poniżej 6,0 należy koniecznie zwapnować stosując odpowiednie środki. Ponadto gleby zbyt ubogie warto wzbogacać w materię organiczną (np. kompost) lub inne środki, które poprawią jakość i właściwości podłoża.
Ze względu na raczej płytki system korzeniowy cebula jest rośliną wrażliwą na niedobór wody. Nawadnianie cebuli jest konieczne szczególnie w bardziej suchych okresach. Cebula najlepiej wzrasta przy wczesnej, długiej i chłodnej wiośnie oraz dostatecznej ilości opadów po wysiewie. W tych warunkach cebula wytwarza silny system korzeniowy i dużą liczbę liści, jeszcze przed momentem formowania się warzywa.
